Bittersweet Brew: le dinamiche socio-giuridiche del lavoro nel settore della ristorazione in Polonia

Autori

  • Stanislaw Lipiec Jagiellonian University, Krakow, Poland

DOI:

https://doi.org/10.6092/issn.2421-2695/18714

Parole chiave:

HoReCa sector, occupational health and safety (OSH), labour law, legal realism, sociology of law

Abstract

Il settore alberghiero, della ristorazione, dei bar e del catering (HoReCa) ha registrato una crescita notevole, soprattutto in Europa. Tuttavia, questa crescita è accompagnata da un diverso livello di applicazione delle norme di sicurezza e salute sul lavoro (SSL) all'interno dell'industria della ristorazione polacca.
Radicata nel paradigma sociologico del diritto e del realismo giuridico, questa ricerca analizza le divergenze tra le leggi sul lavoro polacche, dell'Unione Europea e internazionali e le dinamiche sociologiche che si verificano all'interno del settore della ristorazione polacca. Utilizzando metodi qualitativi come interviste, osservazioni e analisi dei contenuti, lo studio identifica le sfide più urgenti in materia di SSL e di rispetto delle norme sul lavoro. I risultati sottolineano che le considerazioni economiche spesso dettano l'applicazione selettiva degli standard, determinando violazioni della legge, insoddisfazione dei clienti e problemi sul posto di lavoro. Questo studio rivela anche la complicità dei dipendenti in alcune situazioni e la complessità del sovraccarico normativo. Sottolinea altresì l'urgenza di una legislazione completa e adeguata alle esigenze specifiche del settore HoReCa polacco, che integri il diritto del lavoro nazionale, i regolamenti dell'UE e il diritto del lavoro internazionale. Anche l'istruzione, la formazione, il rafforzamento della supervisione e il coinvolgimento dei dipendenti sono ritenuti essenziali per creare un ambiente più sicuro e ospitale per i clienti.

Riferimenti bibliografici

Abramowski M., BHP 2020: podręczny zbiór przepisów, C. H. Beck, 2020.

Ambroziewicz M. i in., Meritum - bezpieczeństwo i higiena pracy, Wolters Kluwer Polska, 2017.

AmRest, https://www.amrest.eu/pl [18 September 2022].

Baran K.W. i in., System prawa pracy. Zbiorowe prawo pracy, Wolters Kluwer, 2014.

Bilska B. - Grzesińska W. - Tomaszewska M. - Przybylski W., Ocena wpływu wybranych czynników na wybór lokali gastronomicznych, in Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 2014, 16, 4.

Bjarup J., The Philosophy of Scandinavian Legal Realism, in Ratio Juris, 2005, 18, 1.

Bukała W., Szczęch K., Breitkopf B., Bezpieczeństwo i higiena pracy: podręcznik do nauki zawodu, WSiP, 2020.

Bulski I., Regulacje międzynarodowe dotyczące problematyki BHP, 2010.

Chen H. i in., Food safety management systems based on ISO 22000:2018 methodology of hazard analysis compared to ISO 22000:2005, in Accreditation and Quality Assurance, 2020, 25, 1.

Chrząszcz Ł., Kontrola i odbiór lokalu przez Sanepid - od A do Z, https://www.niepoddawajsie.pl/kontrola-z-sanepidu/ [7 September 2022].

Cieslik E. - Kosciej A. - Cieslik J., Ocena znajomości systemu HACCP wśród personelu zakładów gastronomicznych, in Journal of Agribusiness and Rural Development, 2013, 27, 1.

Cieślik E. - Stachura M. - Topolska K., Jakość usług gastronomicznych w opinii konsumentów, in Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2010, 43, 4.

Co sprawdza Sanepid w Twoim lokalu gastronomicznym?, https://gastrowiedza.pl/baza-wiedzy/artykul/co-sprawdza-sanepid-w-twoim-lokalu-gastronomicznym [7 September 2022 ].

Codex Alimentarius Commission, https://www.fao.org/fao-who-codexalimentarius [10 December 2023].

Dąbrowski M., Rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia przez pracownika z przyczyn dotyczących pracodawcy (Uwagi de lege lata), in Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1996, 3.

Duchnowska E., Kary i mandaty są za nieprzestrzeganie wymogów Sanepidu, in Poradnik Restauratora, 2019, 08.

Ehrlich E., Fundamental principles of the sociology of law, Transaction Publishers, 2002.

Ejdys J., System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy narzędziem kształtowania kultury bezpieczeństwa organizacji [w:] Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji, J. Ejdys (eds.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, 2010.

Eurofund, Representativeness of the European social partner organisations hotels, restaurants and cafe (HORECA) sector, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2018.

Food certification, https://certification.bureauveritas.com/certification/food-agriculture [7 September 2021].

Food, drink and tobacco sector, https://www.ilo.org/global/industries-and-sectors/food-drink-tobacco [10 December 2023].

Food Safety, https://www.who.int/health-topics/food-safety [10 December 2023].

García-Madurga M.-Á. - Esteban-Navarro M.-Á. - Morte-Nadal T., CoVid Key Figures and New Challenges in the HoReCa Sector: The Way towards a New Supply-Chain, in Sustainability, 2021, 13, 12.

Gastronomia ogłoszenia,

http://www.oglaszamy24.pl/ogloszenia/?std=1&keyword=gastronomia [7 September 2022].

Gheribi E., Factors Affecting the Development of Catering Enterprises in Poland, in Ekonomiczne Problemy Turystyki, 2015, 31, 3.

Giovannone M., Vulnerable Workers: Health, Safety and Well-being, Routledge, 2016.

Grygiel-Kaleta Ż., Zakres podmiotowy obowiązków z zakresu BHP w świetle przepisów prawnopracowniczych i karnoprawnych, in Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej, 2019, 26, 4.

The SAGE Handbook of Interview Research: The Complexity of the Craft, J. Gubrium - J. Holstein - A. Marvasti - K. McKinney (eds.), SAGE, 2012.

Ioannou G., Contracting for Work in Tourism and Catering in Greece: Beyond a State/Market Dichotomy, in Industrial Law Journal, 2021, 50, 4.

Jankowiak J., Prawo pracownika do zakłądowego zasobu wiedzy w sferze BHP, in Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2007, 68, 4.

Rynek gastronomiczny w Polsce - raport, M. Kaszuba-Janus (eds.), BROG B2B, 2021.

Kaźmierczak M., Bezpieczeństwo i higiena pracy a rozwój koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu, in Bezpieczeństwo Pracy: nauka i praktyka, 2009, 5.

Kedzierski E., Gdy przychodzi Sanepid, in Restauracja. Pismo Biznesu Gastronomicznego, 2015, 4.

Kędzierski D., Metodologia i paradygmat polskich szczegółowych nauk prawnych, in Transformacje Prawa Prywatnego, 2018, 3.

Kontrola sanepidu w restauracji, https://gastrowiedza.pl/baza-wiedzy/zarzadzanie-lokalem/kontrola-sanepidu-w-restauracji [7 September 2022].

Koradecka D., Bezpieczne i zdrowe miejsca pracy - szanse i zagrożenia związane z wdrażaniem dyrektyw UE w zakresie BHP, in Polityka Społeczna, 2002, 11–12.

Krzyśków B., Odpowiedzialność za wypadki na budowie, in Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka, 2014, 2.

Kvale S. - Brinkmann S., InterViews: Learning the Craft of Qualitative Research Interviewing, SAGE, 2009.

Largan C. - Morris T., Qualitative Secondary Research: A Step-By-Step Guide, SAGE, 2019.

Lipiec S., Gastronomia. Praca i prekariat. Studium socjologiczno-prawne [The food service. Work and precaria. A sociological and legal study], Wydawnictwo Rys, 2022.

Liszcz T., Społeczna inspekcja pracy - niezbędny instrument społecznego (związkowego) nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy, in Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 2019, 4.

Lock S., Restaurants and food services in Europe - Statistics & Facts, https://www.statista.com/topics/3966/restaurants-and-food-services-in-europe/ [10 February 2022].

Mancheva-Ali O., Factors Influencing the Choice of Catering Establishments Among Bulgarian Consumers, in Социално-икономически анализи, 2020, 1.

Musiała A. - Jankowiak J., Prawo pracownika górniczego do wiedzy w sferze bhp. Zarys koncepcji w oparciu o przepisy Konwencji MOP 176, in WUG: bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie, 2007, 7.

Pound R., Law in Books and Law in Action, in American Law Review, 1910, 44.

Praca w KFC - BHP, https://wizaz.pl/forum/showthread.php?t=310252&page=4 [7 September 2023].

Radziwon I., Rozwiązanie umowy o pracę z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika, in Pracownik i Pracodawca, 2015, 1, 1.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. 47, poz. 401).

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 169, poz. 1650 z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 w sprawie przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 poz. 607).

Rutkowska B., Społeczna inspekcja pracy - niedoskonałości regulacji prawnej, in Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej, 2017, 24, 4.

Oxford Handbook of Occupational Health, S. Sadhra - J. Smedley - F. Dick (eds.), seria in Oxford Medical Handbooks, 3, Oxford University Press, 2022.

Sienkiewicz M., Umocowanie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w obowiązującym systemie prawnym w kontekście utrzymania właściwego poziomu bezpieczeństwa sanitarnego, in Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, 2020, 18, 3.

Skowron P., Odpowiedzialność osób kierujących pracownikami w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, in Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2013, 301.

Smart B. - Peggs K. - Burridge J.D., Observation methods, SAGE, 2013.

Stankiewicz M. - Sznajder M., Kultura bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji [in:] Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji, J. Ejdys (eds.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2010.

Sztabiński P. - Sawiński Z. - Sztabiński F., Fieldwork jest sztuką: jak dobrać respondenta, skłonić do udziału w wywiadzie, rzetelnie i sprawnie zrealizować badanie: praca zbiorowa, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, 2005.

Szynal G., Sądowa kontrola rozwiązania stosunku pracy, Wolters Kluwer, 2020.

Świątkowska M. - Stangierska D. - Ulyanitskaya Y., Czynniki wyboru i satysfakcji z usług świadczonych przez lokale fast food w świetle badań klientów i pracowników, in Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2017, 119.

Turlejska H., Zasady GHP/GMP oraz system HACCP jako narzędzia zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności: poradnik dla przedsiębiorcy, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa, 2003.

Understanding the Codex Alimentarius, Food and Agriculture Organization of the United Nations and World Health Organization, 2016.

Understanding the Sanitary and Phytosanitary Measures Agreement, https://www.wto.org/english/tratop_e/sps_e/spsund_e.htm [10 December 2023].

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, https://uokik.gov.pl/ [1 October 2023].

Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2019 poz. 1251).

Ustawa z dnia 14 marca 1985 o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2021 poz. 195).

Ustawa z dnia 24 listopada 2017 o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz. U. z 2020 poz. 2139 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2021 poz. 869).

Ustawa z dnia 25 lutego 2011 o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. z 2022 poz. 1816).

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2020 poz. 2021 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 poz. 1320 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2022 poz. 2556 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz. U. z 2020 poz. 2211).

Widzisz R., Odpowiedzialność za naruszenie bezpieczeństwa i higieny pracy w świetle ar220 kodeksu karnego, in Prokuratura i Prawo, 2005, 4.

Wielgus R., Codex Alimentarius, czyli kodeks żywnościowy. Czy jest obowiązkowy?, https://www.bhpex.pl/blog/bezpieczenstwo-zywnosci/codex-alimentarius/ [7 September 2023 ].

Wojciechowski P., Z problematyki odpowiedzialności administracyjnej i karnej w prawie żywnościowym, in Przegląd Prawa Rolnego (Poznań), 2011, 1.

Agreement on the Application of Sanitary and Phytosanitary Measures.

Zabrocki R., Wybrane czynniki kształtowania jakości i satysfakcji konsumentów w usługach gastronomicznych, in Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, 2012, 236.

Zakrzewska-Szczepańska K., Wdrażanie prawa Wspólnot Europejskich w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników do prawa polskiego (cz.II), in Prawo Unii Europejskiej, 2003, 6.

Zakup fałszywej książeczki sanepidu, to nie problem, https://www.rynekzdrowia.pl/Prawo/Warszawa-zakup-falszywej-ksiazeczki-sanepidu-to-nie-problem,8340,2.html [7 September 2023].

Downloads

Pubblicato

2023-12-18

Come citare

Lipiec, S. (2023). Bittersweet Brew: le dinamiche socio-giuridiche del lavoro nel settore della ristorazione in Polonia. Labour & Law Issues, 9(2), C.1-C.34. https://doi.org/10.6092/issn.2421-2695/18714

Fascicolo

Sezione

Comparative & International Overview